Wspólne wynajmowanie mieszkania przez milenialsów

Dane Eurostatu[1] z 2014 roku pokazują, że prawie połowa Polaków mieszka w budownictwie wielorodzinnym, czyli w mieszkaniach w bloku (44,7%). Większość lokali, bo przeszło 83%, pozostaje
w rękach prywatnych - tylko niespełna 17% mieszkań udostępnionych jest najemcom. To naprawdę niewiele, biorąc pod uwagę wskaźniki w innych krajach europejskich, w których odsetek wynajmowanych mieszkań jest często kilkukrotnie wyższy. Dla porównania - w Szwajcarii wynajmowanych jest 56% mieszkań, w Austrii - 48%, podczas gdy u naszych zachodnich sąsiadów - do wynajęcia przeznaczony jest co drugi dostępny lokal. Skąd tak duże różnice? Podstawowym problemem jest oczywiście wysokość czynszu. Według danych Gumtree.pl, w największym polskim mieście - Warszawie - uśredniony koszt wynajęcia najpopularniejszego typu lokalu czyli mieszkania dwupokojowego, wynosił we wrześniu 2016 roku 2 587zł[2], tym samym przekraczał połowę średniego wynagrodzenia. Można zatem stwierdzić, że młodych Polaków zwyczajnie nie stać na wynajmowanie własnego mieszkania. Często decydują się więc na pozostanie w domu rodzinnym lub współwynajmują mieszkanie wraz z innymi lokatorami.

Flatsharing, bo tak z angielskiego nazywa się zjawisko współnajmu mieszkań, jest szczególnie popularny wśród studentów migrujących do dużych miast. Obecnie jest to grupa zaliczająca się do pokolenia Y, czyli millenialsów. Gumtree.pl, jako lider wśród portali ogłoszeniowych oferujących ogłoszenia najmu dzielonego, postanowił zbadać dokładnie jak wyglądają aspekty społeczne i psychologiczne flatsharingu millenialsów w Polsce. Przygotowując raport "Flatsharing Millenialsów: jak żyją, jak mieszkają, jak się dogadują", portal Gumtree.pl, we współpracy z analitykami instytutu DELab Uniwersytetu Warszawskiego, odkrył wiele ciekawych faktów.

Flatsharing uczy tolerancji!

Młode pokolenie Polaków jest stosunkowo tolerancyjne. Respondenci, zarówno ankiety internetowej, jak i badań focusowych, realizowanych przez Justynę Pokojską, socjologa UW i analityka DELab, zostali zapytani o ich stosunek do osób homoseksualnych, jako potencjalnych współlokatorów. 71,6 % patrzy na mieszkanie z gejem lub lesbijką w sposób pozytywny lub neutralny. Co ciekawe, choć nie zaskakujące, wśród osób nietolerancyjnych dla nieheteroseksualnych współlokatorów, przeważają mężczyźni. 37% polskich studentów uważa, że mieszkanie z gejem jest nie do przyjęcia. Kobiety wykazują zdecydowanie większą otwartość: jedynie 19,6% studentek nie chciałoby mieszkać z osobą homoseksualną. Badania jakościowe wskazały, że większą tolerancją wśród mężczyzn cieszą się lesbijki.

Na uwagę zasługuje również umiarkowana otwartość na obcokrajowców - 23,4% badanych czułoby się niekomfortowo współwynajmując mieszkanie z cudzoziemcem. Co ciekawe, również i w tej niechlubnej kategorii przeważają mężczyźni - 26,3% z nich nie chciałoby mieszkać z osobą innej narodowości, podczas gdy 53% kobiet nie miałoby z tym problemu.

Kłopotliwe kwestie: narkotyki, alkohol, papierosy i najgorsze: dzieci

W opinii polskich studentów, dużo gorsze od gejów i cudzoziemców są…dzieci. Aż 63% ankietowanych zadeklarowało, że mieszkanie z osobą posiadającą dziecko (lub dzieci), byłoby dla nich problemem. Najwyraźniej, dzieci w gospodarstwach domowych millenialsów są mniej mile widziane niż współlokator zażywający narkotyki (to problem dla 59,8% studentów), pijący zbyt dużo alkoholu (ok. 55%) czy palący papierosy (ok. 50%).

"Patrząc na uzyskane wyniki można potwierdzić tezę, że dzisiejsi studenci z Pokolenia Y w wynajmowanych kwaterach szukają przede wszystkim świętego spokoju i przyzwoitych warunków do życia, niekoniecznie zaś codziennych imprez i spotkań towarzyskich. Studenci, zapytani o to, czego poszukiwali, decydując się na flatsharing, najczęściej wskazywali niezależność i możliwość decydowania o swoich planach (69%), spokój i ciszę do nauki (51%) oraz miłą, domową atmosferę (44,4%)." - komentuje Katarzyna Merska-Pietrak, koordynator ds. komunikacji Gumtree.pl

Czyżby czasy imprezujących komun studenckich odeszły do lamusa, a tzw. "dzisiejsza młodzież" jest dużo spokojniejsza, niż niegdyś ich starsi koledzy lub rodzice?

Mieszkanie bez seksu

Przyglądając się relacjom w mieszkaniach wynajmowanych przez badanych przez Gumtree studentów można stwierdzić, że w przeważającej większości panują przyjacielskie, rodzinne stosunki. Tylko co dziesiąty student zupełnie nie dogaduje się ze swoimi współlokatorami, a 8% badanych stwierdziło, że nie utrzymuje ze współlokatorami żadnych relacji. 38,6% ankietowanych zaprzyjaźniło się natomiast z jednym lub kilkorgiem współwynajmujących. W przypadku nawiązywania przyjaźni przodują kobiety - to głównie one przyjaźnią się z osobą, z którą dzielą mieszkanie lub pokój. Jedynie 4% pytanych studentów poszło o krok dalej - uprawiało seks ze swoim współlokatorem/współlokatorką (3,7%), lub związało się z nim/nią na stałe (3,9% badanych). Można zatem powiedzieć, że sytuacja współwynajmowania mieszkania z innymi studentami sprzyja zawieraniu nowych (czasem nawet bliskich) relacji z lokatorami, ogranicza się jednak do przyjaźni. Oczywiście niejednokrotnie dochodzi w "komunach" do drobnych sprzeczek, czy awantur, jednak generalnie - co warto podkreślić - relacje pomiędzy wynajmującymi są pozytywne.
W jakich obszarach najczęściej dochodzi więc do nieporozumień?

Linia kurzu, pożyczanie bez pozwolenia i ostatnia kropla mleka

Kwestią najbardziej drażliwą jest bez wątpienia utrzymywanie porządku w mieszkaniu, którą - jako konfliktogenną - wskazało ponad 70% wynajmujących. Jak przyznali uczestnicy wywiadów fokusowych, w przypadku sprzątania pokoi współdzielonych z innymi lokatorami rozwiązaniem jest wprowadzenie tzw. "linii kurzu", czyli fizyczny podział przestrzeni pokoju na części przynależne poszczególnym lokatorom. Jak wspominał jeden z uczestników fokusu: "mieliśmy kiedyś taką szafkę, na kosmetyki, i współlokator jak sprzątał to wycierał tylko tę część, gdzie stały jego butelki. I robił swoją linię kurzu."

Jak się okazuje, w przypadku współwynajmowania mieszkania z innymi lokatorami irytujące jest również pożyczanie cudzych rzeczy bez pytania, na co zwróciło uwagę prawie 47% badanych.
W przypadku kobiet na czarnej liście znajdują się przede wszystkim kosmetyki i ubrania, samowolnie "pożyczane" przez współlokatorki.

Nie mniej kłopotliwe jest wyjadanie cudzego jedzenia z lodówki. Narzeka na to ponad 37% badanych. Uczestnicy wywiadu fokusowego przyznali, że nic nie denerwuje ich tak bardzo, jak wyjedzenie czegoś do końca - "dopóki ktoś nam coś wyjada, czy pożycza, to jeszcze pół biedy, ale jak wyjada coś do końca, albo ostatnią rzecz, to jest ten moment, kiedy miarka się przebiera. Ma zostać chociaż trochę płatków, chociaż trochę mleka, a nie tak, że wypijasz do końca i nie mówisz."

"Częstowanie się cudzym jedzeniem jest do zaakceptowania, pod warunkiem, że w kartonie zostanie jeszcze przysłowiowa ostatnia kropla mleka, a w pudełku - choć jeden plasterek szynki na "czarną godzinę". Wówczas można mówić o tym, że współdzielenie mieszkania przebiega pomyślnie." - zauważa Justyna Pokojska, socjolog z DELab UW, autorka badania

Nic nie jest na stałe

Flatsharing ma swoje blaski i cienie, pozostaje jednak niezwykle popularny wśród millenialsów. Przyczyną nie jest jedynie oszczędność pieniędzy - dużą rolę gra tu specyficzny zestaw wartości wyznawany przez to pokolenie. Jak wskazały badania fokusowe, młodym Polakom niespieszno do bycia "korposzczurem na smyczy kredytu" (cyt. z badania), chętnie wynajmują wspólnie mieszkania w dużych miastach, cieszą się z elastyczności takiego modelu, o kupnie własnego M zaczynają myśleć dopiero po 30-tce. W międzyczasie - szukają mieszkań na wynajem, nota bene, głównie na Gumtree.pl
i podobnym portalach (75%).