Mieszkanie dla młodych – dobre rozwiązania, ale bez dodatkowych środków

Przede wszystkim, projektodawcy uznali, że należy zwiększyć prorodzinny charakter programu. W celu osiągnięcia tego zamierzenia przedstawiono następujące propozycje:

ü W przypadku gdy o wsparcie o dofinansowanie wkładu własnego będzie ubiegało się gospodarstwo domowe, posiadające conajmniej 3 dzieci zostanie powiększony powierzchniowy parametr podstawy naliczania wsparcia z 50 m² do 65 m². Dodatkowe 15 m² odpowiada wielkości jednego pokoju, co może znacząco wpłynąć na warunki lokalowe rodzin korzystających z programu.

ü W ramach zróżnicowania wysokości finansowego wsparcia proponuje się, aby wysokość dofinansowania wkładu własnego wynosiła 20% wartości odtworzeniowej mieszkania w przypadku beneficjentów z 2 dzieci (oznacza to podwyższenie dofinansowania o 5 punktów procentowych z obecnych 15%) oraz 25% wartości odtworzeniowej mieszkania w przypadku beneficjentów z conajmniej 3 dzieci (obecnie wskaźnik dofinansowania dla tych beneficjentów wynosi 15 %).

Należy zauważyć, że obecne rozwiązania premiują raczej osoby samotne lub wychowujące jedno dziecko. Propozycje zmian mają natomiast przede wszystkim na uwadze potrzeby lokalowe rodzin wielodzietnych, co należy uznać za słuszne zamierzenie. W ocenie BCC, interes społeczny i kryzys demograficzny wymaga podjęcia przez państwo pewnych działań ukierunkowanych na wspieranie rodzin.

Kolejną, ważną zmianą jest objęcie programem Mieszkanie dla Młodych członków spółdzielni mieszkaniowych, podpisujących ze spółdzielnią umowę na budowę lokalu. W obecnym stanie prawnym, spółdzielnie działające jak deweloperzy mogą uczestniczyć w programie MdM, ale nie w przypadku wnoszenia wkładów budowlanych przez jej członków.

Zgodnie z obowiązującym brzmieniem ustawy, finansowe wsparcie przysługuje nabywcom, którzy kupują od spółdzielni mieszkaniowych nieruchomości realizowane na zasadach deweloperskich oraz nieruchomości budowane na rzecz członków spółdzielni, których budowa została już zakończona i rozliczona, co oznacza, że znana jest ostateczna cena inwestycji. W przypadku natomiast podpisania ze spółdzielnią umowy o budowę lokalu, znana jest jedynie przewidywalna cena. Był to powód do wykluczenia wsparcia tego typu inwestycji spółdzielczych z programu Mieszkanie dla Młodych.

Zdaniem BCC, brak możliwości wsparcia inwestycji realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz swoich członków stanowi dyskryminację tej formy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych. Wobec tego, za słuszne należy uznać wprowadzenie takich zmian, by członkowie spółdzielni mieszkaniowej, podpisujący z nią umowę na budowę lokalu, mieli możliwość ubiegania się o finansowe wsparcie w ramach programu "Mieszkanie dla Młodych".

Kolejną kwestią, której dotyka projekt jest kredytowanie wkładu własnego. Obecnie ustawa określa zamknięty krąg osób, które mogą przystąpić do kredytu jako "dodatkowy kredytobiorca". Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych w art. 6 ust. 3 wymienia członków rodziny i powinowatych, którzy mogą przystąpić do kredytu i w ten sposób pomóc przyszłym beneficjentom programu w jego uzyskaniu. Proponowane zmiany wprowadzają zniesienie ograniczenia zamkniętego kręgu osób mogących przystąpić do umowy kredytu w charakterze dodatkowego kredytobiorcy.

W opinii BCC, powyższe zamierzenia projektodawców są słuszne. Projekt stanowi odpowiedź na pewne niedociągnięcia i luki, jakie można zaobserwować w funkcjonowaniu programu Mieszkanie dla Młodych. Wprowadzenie w życie opisywanych zmian wpłynie na zwiększenie liczby beneficjentów programu, co może korzystnie oddziaływać na branżę budowlaną. Szczególnie liczba inwestycji realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe powinna wzrosnąć.

Pomimo zasadniczo dobrej oceny proponowanych zmian, niepokojące są zapowiedzi projektodawców, iż pomimo spodziewanego wzrostu liczby beneficjentów programu Mieszkanie dla Młodych, nie zostaną przekazane dodatkowe środki na jego realizację.