Zaciągają pożyczkę, by spłacić dług
Dwa dominujące odczucia, które towarzyszą zadłużaniu się, to wstyd i strach. Zadłużeni nie wiedzą, jak sobie poradzić z problemem lub w ogóle nie zamierzają go rozwiązywać. Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi z wrocławskiej Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej zbadało opinie Polaków na temat zaciągania długów.
Dwa dominujące odczucia, które towarzyszą zadłużaniu się, to wstyd i strach. Dla ponad połowy respondentów popadnięcie w nadmierne zadłużenie jest wstydliwym problemem. Co trzeci respondent odczuwa strach na myśl o ewentualnym znalezieniu sie w stanie nadmiernego zadłużenia.
- Skutkiem odczuwania wstydu i strachu na myśl o wpadnięciu w stan nadmiernego zadłużenia może być bierność osób zadłużonych. Przejawem tej bierności jest zazwyczaj odsuwanie problemu w bliżej nieokreśloną przyszłość i unikanie kontaktów z firmą windykującą zadłużenie, co jest bez wątpienia działaniem nieracjonalnym - komentuje prof. Tomasz Zaleśkiewicz z Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi z wrocławskiej SWPS.
Z badania wynika, że tylko co czwarty zadłużony respondent stara się za wszelką cenę spłacić swoje długi. Około 25% zadłużonych nie wie, jak sobie poradzić z problemem lub w ogóle nie zamierza go rozwiązywać. Spora grupa zadłużonych respondentów podejmuje nieracjonalne działania - unika kontaktu z firmą windykacyjną, unika rozmów telefonicznych, niedobiera poczty itp. Tylko 15% ankietowanych zadeklarowała, że oczekuje od windykatora rzeczywistej pomocy. Co więcej, co trzeci respondent przyznaje, że zdarzało mu się zaciągać nową pożyczkę, aby poradzić sobie ze spłaceniem poprzedniej.
- Mamy tu zatem do czynienia z przejawami nierozsądnego postępowania, które pogłębia problem, zamiast dążyć do jego rozwiązania - mówi prof. Zaleśkiewicz. - Takie postępowanie związane jest z ryzykiem wpadnięcia w tzw. pułapkę kredytową. Jest ono podejmowane przez konsumentów, gdyż doraźnie odsuwa od nich problem zadłużenia, a nawet stwarza wrażenie jego rozwiązania. Wydaje się, że jednym ze sposobów wspomagania osób zadłużonych, w świetle opisanych wyżej wyników ankietowych, jest stworzenie takiej platformy komunikowania się między firmą windykacyjkną a dłużnikami, aby ograniczyć bezpośredni kontakt dłużnika z windykatorem. Kontakt pośredni (np. za pomocą internetu) może wpłynąć na osłabienie się odczuwania wstydu i strachu, które nasilają się w warunkach kontaktu bezpośredniego - dodaje.
Badanie zostało przeprowadzone przez zespół Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi SWPS na zlecenie Grupy Kapitałowej KRUK za pośrednictwm Internetu. Uczestniczyło w nim 512 osób w różnym wieku (po 50% kobiet i mężczyzn). Celem badania było określenie opinii ludzi na temat nadmiernego zadłużania się, związanych z takim zadłużaniem się odczuć i podejmowanych działań.
Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi działa przy Wydziale Zamiejscowym SWPS we Wrocławiu. Jego kierownikiem jest prof. Tomasz Zaleśkiewicz. Centrum prowadzi badania naukowe z zakresu szeroko pojętej psychologii ekonomicznej i ekonomii behawioralnej (podejmowanie decyzji, percepcja ryzyka finansowego, psychologia zachowań przedsiębiorczych, zachowania na giełdzie, dokonywanie wyborów w kontekście społecznym czy zachowanie w grach ekonomicznych). Pracownicy centrum współpracują z organizacjami biznesowymi oraz stowarzyszeniami inwestorów giełdowych, oferują szkolenia z zakresu psychologii biznesu i organizują wykłady otwarte.
ostatnia zmiana: 2011-11-05